به نقل از «آنا»

ضرورت اختصاص ۱۰ درصد از تولید ناخالص ملی به زیست فناوری

تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۸۲۲۵۴۲

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری امروز در نشستی خبری گزارشی از فعالیت‌های این ستاد ارائه کرد.

وی گفت: یکی از فرهیختگی‌های خوبی که در کشور انجام شد این بود که از دو دهه قبل گروهی از دانشمندان کشور تلاش داشتند زیست فناوری را رشد دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از این رو کمیته زیست فناوری با این قدمت تشکیل شد.

قانعی با بیان اینکه همان زمان کمیته زیست فناوری به شورای زیست فناوری تبدیل و بعد از مدتی تشکیل شد، گفت: بعد از آن ستاد توسعه زیست فناوری قبل از ایجاد معاونت علمی راه اندازی شد و فعالیت‌های این دانشمندان ذیل این ستاد به انجام می‌رسید.

وی افزود: ستاد توسعه زیست فناوری وظیفه‌ای دارد که آن هم برنامه ریزی، هماهنگی، هم افزایی و حمایت در ستاد است که این وظیفه در شورای عالی انقلاب فرهنگی مشخص شده است.

دبیر ستاد توسعه فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان با بیان اینکه این ستاد در صدد است که سه درصد اقتصاد زیستی جهان را برای ایران محقق کند گفت: حوزه زیست فناوری در جهان تأثیرات شگرفی در اقتصاد دارد و توانسته اشتغال و رشد کشور‌ها را تا حد زیادی به نقطه مطلوب برساند. زیرا بیشترین بخش مربوط به تحقیق و توسعه کشور‌ها در حوزه بیو بوده است؛ دلیل رشد این حوزه، ورود رشته‌ها و حوزه‌های دیگر به بخش بیوتکنولوژی است که این چنین با یک تحولی روبرو شده و محققان در مرز دانش حرکت می‌کنند.

وی گفت: در حال حاضر ۷۰۰ شرکت دانش بنیان در حوزه زیست فناوری فعالیت می‌کنند و برخی از این شرکت‌ها توانسته اند محصولات زیستی خود را به ۱۷ کشور صادر کنند.

قانعی با بیان اینکه محققان کشور در حوزه بیوتکنولوژی در مرز دانش فعالیت می‌کنند گفت: mRNA یکی از حوزه‌های فعالیت‌های دانش بنیان کشور بوده که از اهمیت بالایی برخوردار است و پیش بینی می‌شود حدود ۵ سال آینده چند نوع واکسن، روش درمانی و شیوه‌های تشخیص به دنیا عرضه شوند که در حوزه mRNA هستند. بدین واسطه بسیاری از واکسن‌های قدیمی از رده خارج می‌شوند.

دبیر ستاد توسعه فناوری معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان با بیان اینکه کرونا فرصتی بود که بتوانیم مجوز تحقیقات در زمینه mRNA را اخذ کنیم ادامه داد: این یعنی به فناوری دست پیدا کرده ایم که می‌توانیم برای تولید محصولات مختلف در حوزه‌های درمان، واکسن و شیوه‌های تشخیصی ورود کنیم.

وی تصریح کرد: خوشبختانه یک شرکت دانش بنیان که اقدامات واکسن mRNA را انجام داد توانسته در زمینه واکسن سرطان ورود کند؛ این شرکت طی دو ماه آینده می‌تواند محصولات خود در این زمینه را به تولید برساند و در حالی که تکنولوژی‌های قدیمی شاید به ۱۰ الی ۲۰ سال نیاز داشته باشند. این همان مرز دانشی است که تکنولوژی پیشرفته برای کشور به همراه دارد.

وی با بیان اینکه فناوری کریسپر از دیگر تکنولوژی‌هایی است که نیاز به توسعه در کشور‌ها دارد گفت: این فناوری در کشور ما وجود دارد و برای توسعه آن راه اندازی شتاب دهنده‌های فعال در این زمینه را استارت زدیم. خوشبختانه این فناوری در ایران به خوبی پیشرفت کرده و پروژه‌هایی در حال انجام است.

قانعی با اشاره به دیگر حوزه زیست فناوری که پژوهشگران کشور به آن ورود کرده اند گفت: بیوسنسور‌ها از دیگر حوزه‌های زیست فناوری است که به عنوان مثال در اندازه گیری قند خون بکار می‌رود. استفاده از بیوتکنولوژی در ساخت سنسور‌ها تا حد زیادی می‌تواند به مردم کمک کند.

وی خاطرنشان کرد: شتاب دهنده دیگری در زمینه توسعه بیوسنسور‌ها در حال کار است تا محصولات آن‌ها وارد بازار شود.

وی با بیان اینکه حدود ۸ سال طول کشید که بتوانیم نقشه زیست فناوری دنیا را به دست آوریم، گفت:، اما بعد از آن ۴ سال طول کشید که بتوانیم بر اساس یک مدل، افراد علمی را در دانشگاه‌های کشور شناسایی کنیم.

قانعی تصریح کرد: همچنین توانستیم به واسطه پروژه‌هایی در حوزه زیست فناوری با دانشگاه‌ها وارد قرارداد شویم و این گونه تقسیم کار ملی انجام دهیم.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با تاکید بر اینکه اکنون شاهد بلوغ و تجاری سازی در حوزه بیوتکنولوژی هستیم، گفت: شاید ۱۰ سال دیگر لازم نباشد ستاد توسعه زیست فناوری فعالیت کند، زیرا در آن زمان شرکت‌ها به بلوغ رسیده اند و دانشگاه‌ها را برای توسعه محصولات خود و مقاصد علمی شان بکار گرفتند.

وی با تاکید بر اینکه در حوزه دارو‌های زیستی تمرین بزرگی در کشور شروع شده است گفت: اقدامات محققان در حوزه دارو‌های زیستی منجر شده برخلاف پیچیدگی‌های دانش تولید دارو‌های بیوتکنولوژی، پیشرفت چشمگیری داشته باشیم و دارو‌هایی توسط شرکت‌های داخلی به تولید برسانیم.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری با بیان اینکه تحریم‌ها علیه ایران تبدیل به فرصت در حوزه بیو شد، افزود: شرکت‌های زیست فناوری در ایران توانستند تحریم را تبدیل به فرصت کنند. به عنوان مثال در صورت نبود تحریم می‌توانستیم مولکول دارویی را از یک شرکت خارجی تهیه کنیم، اما تحریم باعث شد نتوانیم وارد کنیم و خودمان موفق به تولید آن شدیم.

وی با بیان اینکه کشور ما در تولید دارو‌های بیوتک رتبه بین سوم و چهارم را در آسیا به خود اختصاص داده است افزود: ما در کشورمان توانسته ایم پیچیده‌ترین فناوری‌ها را در تولید محصولات بیو بکار بگیریم که این در زمینه‌های واکسن، گیاهان دارویی و … بوده است؛ اکنون به مرحله‌ای رسیده ایم که به بیوتکنولوژی مسلط هستیم.

قانعی گفت: ما توانستیم در طول دوره کرونا ۶ فناوری را در تولید واکسن کووید ۱۹ توسعه دهیم و اکنون ۶ واکسن داریم.

وی با بیان اینکه ما شش ماه در تولید واکسن کرونا از سایر کشور‌ها عقب بودیم گفت: این عقب ماندگی به دلیل تحریم بود، اما توانستیم بعد از آن به توسعه واکسن‌های مختلف در کشور برسیم. به طوری که در سازمان جهانی، نام ایران در صدر لیستی آمد که توانسته ۶ فناوری را برای تولید ۶ واکسن داشته باشد.

دبیر ستاد توسعه زیست فناوری گفت: باید کشور پیشنهاد ستاد را قبول کند و ۱۰ درصد تولید ناخالص مالی را به بخش بیوتکنولوژی اختصاص دهد؛ این خواهش ما به حکمرانی است تا بتوانیم مشکلات حوزه بیو را حل کنیم.

قانعی با تاکید بر اینکه ما در حوزه امنیت غذایی با مشکلاتی مواجه هستیم ادامه داد: امنیت غذایی که از چرخه نهاده‌های دامی به چرخه غذایی انسان وارد می‌شود می‌تواند متأثر از زیست فناوری پیشرفت شگرفی کند به طوری که با استفاده از بیوتکنولوژی واردات نهاده‌های دامی که به میزان ۳ میلیون دلار است کاهش یافته و به همین میزان امنیت غذایی توسعه یابد.

وی اضافه کرد: همچنین بیوتکنولوژی می‌تواند بر اساس برنامه ریزی‌هایی که در ستاد داریم واردات ۱.۸ میلیون دلاری حوزه سلامت را کاهش دهد.

قانعی تصریح کرد: این خواسته ما است که بتوانیم با توسعه بیوتکنولوژی اقتصاد زیستی را تحت تأثیر قرار دهیم، زیرا مقام معظم رهبری هم به این موضوع توجه ویژه‌ای داشته اند. همچنین رئیس جمهور با توجه به مسئله اقتصاد دانش بنیان، در ادامه نام معاونت علمی، اقتصاد دانش بنیان را نیز اضافه کردند.

قانعی دبیر ستاد توسعه فناوری در ادامه خاطرنشان کرد: محققان شرکت‌های دانش بنیان توانستند با استفاده از تکنولوژی بایو به تولید پلاسما و انسولین بپردازند.

وی افزود: تولید این دو محصول به تنهایی می‌تواند از خروج ۲۰۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کند.

وی با اشاره به مأموریت دانش بنیان‌ها در موضوع مرغ آرین اظهار داشت: ژن‌های مرغ آرین وارداتی هستند از این رو درصدد هستیم تولید این مرغ‌ها را در کشور با ژنتیک بومی به تولید برسانیم.

قانعی با تأکید بر اینکه تحریم‌ها حوزه صادرات کشور را تحت تأثیر قرار داده اند، گفت: ما توانسته ایم با برخی کشور‌ها همچون روسیه، ترکیه و عمان در حوزه زیست فناوری همکاری‌های مشترکی داشته باشیم.

وی افزود: به واسطه این همکاری مشترک، تولید محصولات زیستی با فناوری ایرانی در آن کشور صورت می‌گیرد.

دبیر ستاد توسعه فناوری با تأکید بر اینکه در هر جا که نقش شرکت‌های دانش بنیان پررنگ‌تر باشد، چالش‌های کمتری وجود دارد، خاطرنشان کرد: زیست فناوری در بسیاری از حوزه‌ها ورود کرده، اما در بخش کشاورزی آن طور که باید دانش بنیان‌ها موفق عمل نکرده اند. به عنوان مثال در حوزه سلامت به خوبی پیش رفتیم، اما اقرار می‌کنیم نقص‌هایی در حوزه کشاورزی و دامداری وجود دارد.

به گفته وی معیار خوب بودن در تعداد دانش بنیان‌های آن حوزه است؛ بر این اساس در صدد هستیم مشکل بخش کشاورزی را به واسطه فناوران حل کنیم.

قانعی با اشاره به سایر پروژه‌های در حال پیگیری ستاد توسعه زیست فناوری اظهار داشت: برخی اقدامات ستاد و حمایت از پروژه‌ها بر مبنای مشکلات به وجود آمده در کشور است. به عنوان مثال کشور ما با کم آبی، خشکسالی، باران کم و آب شور زیاد مواجه است. از این رو تمرکز ما به حوزه زیست دریایی است.

دبیر ستاد توسعه فناوری گفت: خوشبختانه شرکت‌ها توانسته اند در این زمینه ورود کنند و محصولاتی را به تولید برسانند.

وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر در مورد میزان صادرات محصولات زیست فناوری، تأکید کرد: به صورت کلی محصولات زیستی توانسته اند صادرات خوبی داشته باشند. به طوری که دو سوم صادرات دانش بنیان‌ها مربوط به حوزه زیست فناوری است.

دبیر ستاد توسعه فناوری با بیان اینکه بیشترین محصولی که در حوزه زیستی صادر شده و حوزه دارو است، خاطرنشان کرد: به صورت کلی ۶۰ میلیون دلار محصولات زیستی صادر شده است.

قانعی در خصوص آخرین وضعیت واکسن mRna گفت: این واکسن مجوز بالینی را اخذ کرده و به زودی وارد کارآزمایی بالینی می‌شود. فناوری تولید واکسن آدنوویروس که در مؤسسه پاستور در حال پیگیری بود، به دست آمده، اما تولید آن متوقف شده است.

دبیر ستاد توسعه فناوری در خصوص بودجه ستاد توسعه زیست فناوری هم ادامه داد: این ستاد در سال ۱۴۰۱، ۲۰۰ میلیارد تومان بودجه از سوی سازمان برنامه و بودجه و معاونت فناوری داشته، اما در سال ۱۴۰۲ این بودجه رشدی نداشته است.

قانعی در خصوص ورود بیوتکنولوژی در حوزه فناوری، اظهار داشت: براساس آمار میزان واردات محصولات آرایشی و بهداشتی یک میلیارد دلار بوده است. اما امروز در دنیا محصولاتی که پایه زیستی دارند در زمینه آرایشی بهداشتی دو سه برابر محصولات معمولی هستند. از این رو باید یک تنظیم گری صورت گیرد تا یک تعادل قیمتی در حوزه محصولات آرایشی بهداشتی بایو فراهم شود.

وی با بیان اینکه محققان کشور در حوزه رنگ دانه جلبک ورود کرده اند که می‌تواند در تولید محصولات آرایشی، بهداشتی کاربردی باشد، خاطرنشان کرد: از لحاظ فناوری محققان ما توانایی ورود به تولید محصولات آرایشی بهداشتی را دارند.

به گفته وی سموم، باکتری‌ها و مواد بوتاکس از محصولاتی هستند که ایران به تکنولوژی تولید آن رسیده و حتی صادرات هم داشته است.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: مصطفی قانعی دبیر ستاد توسعه زیست فناوری تولید ناخالص ملی ستاد توسعه زیست فناوری دبیر ستاد توسعه فناوری اقتصاد دانش بنیان حوزه زیست فناوری محصولات آرایشی زیست فناوری محصولات زیستی تولید محصولات دانش بنیان ها عنوان مثال محصولات زیست حوزه زیست میلیون دلار معاونت علمی حوزه بیو پروژه ها حوزه ها شرکت ها کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۸۲۲۵۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

وعده تأمین اینترنت برای روستاهای بالای ۲۰ خانوار کشور

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: باید برای ۹۹ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار اینترنت سیار تأمین کنیم. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، میثم عابدی در نشست تخصصی اقتصاد دیجیتال که در استانداری کردستان برگزار شد، اظهار داشت: بحث مهم اقتصاد کشور توانمندی نیروی انسانی در حوزه اقتصاد دیجتال است، اصل و اساس توسعه این صنعت فردی است که تولید محتوا و ایده داشته باشد.

وی با تأکید بر اینکه ما نباید مصرف‌کننده باشیم، نوآوری‌ در حوزه‌های مختلف با سرمایه‌گذاری بر روی نیروی انسانی را بسیار مهم دانست و گفت: امسال طرح رایگان دیجیتال در حوزه آموزش برای 300 هزار نفر دانش‌آموز موسطه اول و دوم کشور در آموزشی اجرا می‌شود.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: پس از برگزاری این طرح، دانش‌آموزان مستعد و توانمند شناسایی و وارد پروژه کار خواهند شد، پیش‌بینی می‌شود بیش از هزار نفر دانش‌آموز در این قالب وارد اشتغال شوند.

وی با بیان اینکه باید معلمان توانمند و طبق محتوای وزارتخانه آموزش داده شوند، تصریح کرد: در استان کردستان نیز متولیان امر طبق فرم محلی آموزش داده می‌شوند.

عابدی به ضعف بسیار بزرگ مدارس استان اشاره و عنوان کرد: نبود تجهیزات لازم در مدارس کردستان در روند آموزش خلل ایجاد کرده است، مهارت‌های دیجیتالی در قالب تئوری بدون تمرین عملی کار، به جایی نخواهد رسید.

وی تأکید کرد: مدارس کردستان باید به تجهیزات دیجیتالی مجهز و مسئولان استانی پیگیر این موضوع از وزارتخانه باشند، آموزش مهارت‌های منجر به اشتغال با تکلیف 5 ساله هفتم ایجاد شده و در این بخش 500 هزار نفر آموزش تخصصی داده می‌شوند.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با ذکر اینکه شرکت‌های نوآوری و خلاق در استان کردستان ظرفیت بسیار بزرگ و باید حمایت شوند، عنوان کرد: انتظار می‌رود در کارگروه اقتصاد دیجیتال به افراد خلاق و صنایع استان کمک شود.

وی به اجرای طرح فیبرنوری در کشور اشاره کرد و افزود: این پروژه در عمده استان‌های کشور حدود 40 تا 50 درصد پیشرفت داشته و قرار است این پروژه زیرساختی مهم، امسال به طور کامل انجام شود.

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: پروژه فیبر نوری زیرساختی 7 کاناله بوده که یک کانال برای اینترنت پرسرعت و مابقی توسعه صنعتی به‌کار می‌رود که در استان کردستان متأسفانه مجوزات لازم به شهرداری داده نشده است. باید برای 99 درصد روستاهای بالای 20 خانوار نیز اینترنت سیار تأمین کنیم.

عابدی با تأکید بر اینکه ضعف آنتن‌دهی در کردستان باید حل و فصل شود، یادآور شد: تمامی موضوعات گردشگری و آموزشی که در کردستان در حال توسعه است بر پایه ارتباطات بوده و اگر این مهم در استان نادیده گرفته شود، گردشگری گسترش نخواهد یافت.

توسعه مهارت‌های دیجیتال در کردستان

علی نوری، سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کردستان نیز در این نشست بر ضرورت ایجاد تحول در حوزه آموزش تأکید کرد و با اشاره به ظرفیت‌های متعدد در حوزه‌های مختلف کردستان گفت: مدیران و کارشناسان کردستان معمولاً کلمه کردستان مظلوم را در جلسات تکرار می‌کنند در حالی اینگونه نیست.

وی افزود: کردستان یکی از 10 استان ثروتمند ایران است ولی کم برخوردار، لذا تلاش داریم رویکرد و نگاه مسئولان عالی کشور به کردستان را تغییر دهیم. خوشبختانه بعداز 8 ماه اکثر وزرا در سطح عالی در کردستان حضور پیدا کرده و از مصوبات سفر دور دوم رئیس جمهور، استان کردستان اولین رتبه را در میزان تخصیص اعتبار داشت.

سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کردستان با تأکید بر اینکه در حوزه اقتصادی تفکر اصلی مسئولان اقتصادی را باید متوجه بحث زیر ساخت حوزه‌های مختلف به ویژه صنعت، معدن، گردشگری، کشاورزی و تجارت کرد، گفت: خوشبختانه اقدامات خوبی در حل مشکلات حوزه گردشگری و کشاورزی استان که بیش از بیست سال در حد آرزو مانده، اجرایی شده است.

وی خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم توسعه ما پیگیر حضور میدانی دانش‌آموزان و دانشجویان و حتی فارغ‌التحصیلان در چرخه تولید در استان هستیم و در هفته آینده نمایشگاهی در همین راستا برگزار خواهد شد.

نوری تصریح کرد: توسعه مهارت‌های دیجیتال حقیقتاً یکی از حلقه‌های تولید و اقتصاد و توسعه در استان بوده، پیگیر ایجاد مراکز دیجیتال در استان هستیم و در این راستا اقدامات اساسی شکل گرفته می‌شود، قطعاً مسئولان باید از مدل‌های توسعه یافته دیجیتال در استان‌های دیگر کشور بازید و الگوبرداری شود.

به گفته وی، توسعه کسب و کار روستایی یکی از مهمترین مسائلی است که امسال به آن خواهیم پرداخت، از روستاها در بحث توسعه اقتصاد و کسب و کار را شروع خواهیم کرد.

سرپرست معاونت اقتصادی استانداری کردستان یادآور شد: ایجاد و عملیاتی نمودن پلتفرم عمومی و کردی محوریت فعالیت در کشورهای منطقه است، باید بازار و منطقه را بشناسیم نیازمندی‌ها را درک کنیم هرچند خودم معتقد هستم که کار برای انجام دادن در این حوزه بسیار زیاد است، ورود به بازار بدون تجربه امری است که نتیجه مطلوب را در بر نخواهد داشت.

فعالیت 1260 کسب و کار دارای نماد الکترونیکی در کردستان

آرام حیدری، مدیرکل امور ارتباطات و فناوری استان کردستان نیز در این نشست، اظهار داشت: مجموعه وزارت ارتباطات در کنار تأمین زیرساخت‌های ارتباطی؛ توسعه کسب و کارها، افزایش مهارت‌های دیجتالی در میان عامه مردم و قشر دانش‌آموزان و دانشجویان را از وظایف اصلی خود می‌داند.

وی افزود: پارامتر سنجش استان‌ها در حوزه ارتباطات شاخص توسعه فاوا است که طبق آخرین آمار رسمی سازمان فناوری اطلاعات، جایگاه استان کردستان در رتبه 25 و طبق آمار غیر رسمی در چند ماه گذشته به رتبه 23 ارتقا یافته است.

مدیرکل امور ارتباطات و فناوری استان کردستان با تأکید بر اینکه دسترسی مردم به ارتباطات و زیرساخت‌های ارتباطات باید فراهم شود، بیان کرد: دو زیر شاخصی که رتبه 25 را ایجاد کرده، میزان استفاده از ایجاد زیرساخت‌ها در رتبه 29 و طبق آخرین آمار پهنای باند ورودی استان گیگ برثانیه است که بیشتر از میزان استفاده از زیر ساخت ورودی استان است.

وی با بیان به اینکه در زیرشاخص و بحث مهارت رتبه 28 کشور را داریم، گفت: برای حل مشکل مهارت در سطح استان، طرح ملی ایران دیجیتال در سطح ارتباطات با همکاری وزارت آموزش و پرورش ویژه دانش‌آموزان و ویژه فارغ‌التحصیلان دانشگاهی اجرا می‌شود و در این راستا هدف‌گذاری برای آموزش 300 هزار دانش‌آموز در سطح کشور و در استان کردستان سهمیه 10 هزار نفری برنامه‌ریزی شده است.

حیدری عنوان کرد: مهارت آموزش مبتنی بر ارتباطات برای نسل جدید در بخش برنامه‌ریزی توسعه و آموزش هوش مصنوعی ارائه می‌شود تا با این آموزش‌ها، دانش‌آموزان مسیر شغلی خود را تعیین و جذب بازار شوند.

مدیرکل امور ارتباطات و فناوری استان کردستان اعلام کرد: وضعیت اکوسیستم فناوری اطلاعات کردستان از لحاظ نیروی کار نسبت به میانگین کشور در حوزه اشتغال و حوزه فناوری اطلاعات و کسب و کارهای دارای نماد اعتماد الکترونیکی یکی از شاخص‌های کسب و کار بوده که از 2 هزار و 367 مورد، هزار و 260 مورد فعال است.

انتهای پیام/484/